خلافت عباسیان

(به عربی: الخلافة العباسية)
امپراتوری
↓ ۷۵۰ تا ۱۲۵۸ میلادی ←   ←
وسعت قلمرو عباسیان در دوران اوج خود در حدود ۸۵۰ میلادی
پایتخت	کوفه (750–762) بغداد (762–796) (809–836) (892–1258) رقه (سوریه) (796–809) سامرا (836–892)
زبان‌(ها)	زبان رسمی: عربی زبان‌های محلی: آرامی، ارمنی، آمازیغی، قبطی، گرجی، یونانی، کردی، پارسی میانه، ترکی
دین	اسلام سنی
دولت	خلافت
خلیفه
- ۷۵۰–۷۵۴	سفاح (اولین)
- ۱۲۴۲–۱۲۵۸	مستعصم (آخرین)(خلیفه در بغداد)
- ۱۵۰۸–۱۵۱۷	متوکل سوم(آخرین)(خلیفه در قاهره)
دوره تاریخی	قرون وسطی
- تأسیس	۷۵۰ میلادی
- انقراض	۱۲۵۸ میلادی
یکای پول	دینار، درهم، فلس
پیش از آن به دنبال آن خلافت اموی سلسله گاوبارگان قارنوندیان چغانیان ختلان امپراتوری مغول سلطنت مملوک (مصر)
امروزه بخشی از	Countries today[نمایش]

امویان

خلافت اموی در بیشترین وسعت خود

امویان از دودمان‌های تاریخی اسلامی بودند. این دودمان از قبیله قریش و از طایفه بنی‌امیه بودند.

امویان از سال ۶۶۱ تا ۷۵۰ میلادی به عنوان خلفای امپراتوری تازه تاسیس اسلامی در دمشق حکومت کردند و اولین سلسله موروثی را در تاریخ اسلام پدید آورند. قلمرو تحت حکومت آنها از مشرق تا هند و از مغرب تا شبه جزیره ایبریا گسترده بود. بعد از سقوط حکومت امویان در شرق به وسیله عباسیان آنان در اندلس (اسپانیا) امارت قرطبه (کوردوبا) را بنا نهادند که از سال ۷۵۶ تا ۱۰۳۱ حکومت کرد و این حکومت از سال ۹۲۹ میلادی به نام خلافت بود.

در باب ریشه این قوم باید گفت که آنها همچون پیامبر اسلام از مردی به نام عبدالمناف از طایفه قریش نشأت می‌گیرند. از دو پسر این شخص یکی به نام هاشم جد خاندان هاشمی و پیامبر اسلام بود و دیگر عبدالشمس پدر امیه که جد خاندان بنی امیه بود.

در ابتدای قرن هفتم میلادی اعقاب امیه یکی از خانواده‌های پرنفوذ اعراب مکه بودند. در این زمان بود که محمد بن عبدالله از خاندان هاشم اعلام پیامبری کرد. هنگامی که محمد در سال۶۲۲ میلادی به مدینه مهاجرت کرد و در پی آن نبردهایی با مکیان داشت با اعضای خانواده امویان که در سمت سپاه مکه بودند، جنگید. از این میان ابوسفیان بن حرب پدر معاویه اولین حاکم امویان رهبری سپاه مکه را بر عهده داشت. مدینه بر سر راه شام قرار داشت و تجارت با شام مهم ترین منبع درآمد خانواده بنی امیه بود. محمد با بستن این مسیر توانست سرانجام ابوسفیان را ناتوان کرده و منجر به سقوط مکه شد. ابوسفیان کمی قبل از فتح مکه توسط مسلمانان ناگزیر به دین اسلام درآمد. در نهایت با این تغییر جهت، ضمن بازگشت صلح به دو خانواده رقیب اموی و هاشمی در قریش، باعث شد که امویان بتوانند در سیاست آینده حکومت اسلامی- عربی نوپا نقش مهمی بازی کنند. معاویه پسر ابوسفیان کمی بعد به عنوان کاتب وحی درآمد. بعد از مرگ محمد، معاویه در نبردهای سپاه اسلام علیه امپراتوری روم شرقی در آسیای صغیر (سوریه یا شام)شرکت کرد و موفق به فتح دمشق شد.

در سال ۶۴۴ میلادی عثمان بن عفان که از خانواده امویان بود به عنوان خلیفه انتخاب شد. عثمان بر خلاف سایر افراد قبیله خود از همراهان اولیه محمد بود و در هجرت او از مکه به مدینه حضور داشت. هنگامی که او مناصب حکومت را تقسیم می‌کرد، معاویه را به عنوان حاکم شام منصوب کرد. با قتل عثمان در سال ۶۵۶ میلادی یا ۳۵ هجری قمری در مدینه، علی ابن ابیطالب به خلافت برگزیده شد. درحالی که معاویه قصد داشت با بیعت با علی به عنوان خلیفه مسلمانان ولایت خود بر شام را تحکیم کند، علی ابن ابیطالب به دلیل فساد در دستگاه حاکمیت معاویه وی را عزل کرد اما معاویه از فرمان خلیفه مسلمانان سر پیچی کرد و ادعای خلافت نمود. نتیجه این درگیری های داخلی در اواسط قرن هفتم میلادی ایجاد آشوب و بی ثباتی در نواحی عراق امروزی بود. به این ترتیب معاویه نه تنها با علی بیعت نکرد بلکه خود مدعی خلافت مسلمانان شد و تا علی زنده بود با او بر سر این عنوان جنگید. معاویه پس از مرگ علی در کوفه، به نبرد با حسن بن علی پرداخت و سرانجام خلافت را به چنگ آورد و دمشق را پایتخت خود و خاندانش ساخت. معاویه برخلاف سنت شیخین و عثمان که برای خود جانشین تعیین نکردند، سیاست جانشینی پسر به جای پدر را در خلافت به راه انداخت و پس از خود پسرش یزید، خلیفه مسلمانان شد. از کارهای او نبرد با حسین بن علی و رویداد کربلاو حمله به مدینه و مکه بود. پس از وی پسرش معاویهٔ دوم سر کار آمد ولی پس از چهل روز کناره گیری کرد و اندکی پس از آن درگذشت. با کناره گیری و مرگ وی در میان خاندان اموی درگیری افتاد و شورش‌هایی که به پا شده بودند فراگیرتر شدند؛ عبدالله بن زبیر در مکه و مختار ثقفی در کوفه به پا خاستند و گروهی از امویان شام نیز فرمانبردار عبدالله بن زبیر شدند. سرانجام عبدالملک بن مروان به کمک حجاج بن یوسف ثقفی شورشیان را سرکوب کرد و حجاج را به فرمانروایی ایران و عراق گماشت. حجاج برای پایداری امویان کوشش‌های فراوان نمود و بسیاری از مخالفان را کشت یا به زندان افکند. امویان در زمان خلافتشان سرزمین‌های بسیاری را به چنگ آوردند و بارها شورش‌های ایرانیان را سرکوب نمودند؛ تا اینکه ابومسلم سردار ایرانی آنان را سرنگون ساخت و عباسیان که شاخه ای از خانواده هاشمی (فرزاندان عباس عموی علی و فرزند ابو طالب) نیرنگ خلافت را از آن خود کردند دیندارترین خلیفه اموی عمر بن عبدالعزیز بود.

واپسین خلیفه اموی مروان بن محمد بود که به دست یاران ابومسلم خراسانی کشته شد.

امویان فرمانروایانی بیش از اندازه عربگرا بودند. سختگیریهای آنان بر نژادها و اندیشه و آیینهای گوناگون مردم زیر ستم ایشان را به ستوه آورده بود که سرانجام پایه‌های لرزان فرمانرواییشان را فروریخت.

امویان در سیاست داخلی و اداره کشور همان سیستم اداری و روش ایرانیان را پسندیدند و پیش گرفتند.

بقيه در ادامه ي مطلب

بررسی نقش خانواده در درمان و پیشگیری از عود اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان

درمان اعتیاد نیاز به مداخله و برخورد چند جانبه دارد . خانواده به عنوان رکن اساسی ، نقش مهمی در درمان و پیشگیری از عود اعتیاد می تواند داشته باشد . کمتر فرد معتادی است که قادر باشد به تنهایی از عهده سم زدائی و درمان موفق بر آید . عوامل بسیار متعددی منجر به عود سریع اعتیاد می گردد . لذا هر فرد معتادی نیاز به حمایت و مراقبت از جانب سایرین ، بویژه خانواده دارد . در این مطالعه سعی گردید که نقش خانواده در درمان موفق و پیگیری ( پیشگیری از عود ) اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان مورد ارزیابی قرار گیرد . از میان کلیه مراجعین به کلینیک ترک اعتیاد اصفهان ( مرکز جامع توان بخشی اعصاب و روان ) در سال 81 تعداد چهل نفر در سنین نوجوانی بودند (20-14 ساله ) که برای این مطالعه انتخاب گردیدند . در این ارزیابی میزان مداخله خانواده در ارجاع ، درمان ، نظارت بر رعایت دستورات پزشکی ، پیگیری و مراقبت های لازم ، مورد بررسی قرار گرفت . همچنین میزان موفقیت درمان و میزان عود طی شش ماه ارزیابی گردید. نتایج با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیلی قرار گرفت . اکثریت موارد مرد بودند ( 5/97% ) دامنه سنی مراجعین 14 الی 20 سال با میانگین سنی 2/18 سال بود . بیش از 80% مراجعین به اتفاق مراجعین مایل نبودند که کلیه اطلاعات در اختیار خانواده قرار گیرد و اکثریت ( 65% ) از مداخله خانواده در درمان و پیگیری امتناع می ورزیدند . در مجموع تعداد کمی از خانواده ها به صورت جدی و مستمر برای درمان نظارت داشتند . از خانواده بیمار درخواست می گردید که مداخله مستقیم در درمان داشته باشند و در هر جلسه وظایفی برای آنان تعیین می گردید ، ولی به علت عدم تمایل بیمار و یا بی حوصلگی و فرصت نداشتن و یا عدم احساس مسئولیت خانواده ، درمان و پیگیری را تا انتها دنبال نمی کردند و بیشتر جلسات درمانی بدون حضور همراه ( عضوی از خانواده و یا دوستان ) برگزار می گردید . بیمارانی که خانواده آنها نقش مستمر در درمان و پیگیری داشتند ( 15 %) میزان موفقیت بیشتری در درمان و میزان عود کمتری نسبت به سایرین نشان دادند . ( P<0.05 ) بر اساس اصل راز داری و حفظ استقلال بیمار لزوماً تمامی اطلاعات مربوط به بیمار در اختیار خانواده و دوست فرد معتاد قرار نمی گیرد و مسئولیت اصلی درمان ، پیگیری و مشارکت در جلسات درمانی ، روان درمانی ، گروه های خود یاری و … به عهده بیمار است ولی خانواده به عنوان یک رکن اصلی نقش بسیار مهم و قابل توجهی در درمان و پیشگیری از عود دارد . بدون مشارکت فعال خانواده شکست درمانی و عود به مراتب بیشتر است .

دولت حسن روحانی
هیئت دولتِ یازدهم (دولت تدبیر و امید)
رئیس‌جمهور ایران
حسن روحانی
تاریخ تشکیل	۱۲ مرداد ۱۳۹۲
کسان و سازمان‌ها
رییس دولت	حسن روحانی
پیشینهٔ رییس دولت	نماینده مجلس خبرگان رهبری (۱۳۷۸–اکنون) عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۳۷۰–اکنون) رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک (۱۳۷۱–۱۳۹۲) نماینده رهبر در شورای عالی امنیت ملی (۱۳۶۸–۱۳۹۲) دبیر شورای عالی امنیت ملی (۱۳۶۸–۱۳۸۴) نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی (۱۳۷۱–۱۳۷۹) فرماندهی پدافند هوایی کل کشور (۱۳۶۴–۱۳۷۰) نماینده مجلس شورای اسلامی (۱۳۵۹–۱۳۷۹)
جانشین رییس دولت	اسحاق جهانگیری
رییس کشور	سید علی خامنه‌ای
شمار وزیران	۱۸
حزب عضو	[۱] حزب اعتدال و توسعه[نیازمند منبع] مستقل[نیازمند منبع] کارگزاران[نیازمند منبع] اصلاح‌طلبان[نیازمند منبع] اصولگرایان[نیازمند منبع] میانه‌رو[نیازمند منبع]
وضعیت در مجلس	مستقل از مجلس اقلیت[۲]
حزب مخالف	بیشتر اصولگرایان[نیازمند منبع]
پیشینه
انتخابات(ها)	انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲ انتخابات مجلس ۱۳۹۰-۹۱
دوره(های) مجلس	مجلس نهم
پیشنهاد و تایید	تأیید کابینه حسن روحانی استیضاح رضا فرجی‌دانا
پیشین	دولت دهم (احمدی‌نژاد)

دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران به دولت حسن روحانی معروف به (دولت تدبیر و امید) گفته می‌شود که در نتیجه پیروزی در انتخابات ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ در روز ۱۲ مرداد ۱۳۹۲ مورد تنفیذ حکم ریاست جمهوری قرار گرفت.^[۳]

تنفیذ رئیس جمهور توسط سیدعلی خامنه‌ای، دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران در روز ۱۲ مرداد ۱۳۹۲^[۴] برگزار شد. تحلیف وی نیز در مجلس شورای اسلامی در روز ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ برگزار شد.

تحلیلگران غربی از مهمترین چالش‌های پیش روی دولت یازدهم ایران را موضع‌گیری و کارشکنی برخی نهادهای قدرت در حکومت جمهوری اسلامی ایران با این دولت می‌دانند که یکی از این نهادها را می‌توان مجلس شورای اسلامی وقت دانست که نمایندگان غالب آن را اصول‌گرایان تشکیل می‌دهند و پیش از شروع به کار دولت یازدهم، نسبت به نحوه انتخاب وزرای پیشنهادی از جانب روحانی، به وی هشدار داده‌اند.^[۵]

پیش‌زمینه

حسن روحانی دولت یازدهم را در شرایطی از محمود احمدی‌نژاد تحویل گرفت که برای نخستین بار بعد از پایان جنگ ایران و عراق، دو سال پیاپی رشد اقتصادی ایران منفی بود، صادرات نفت ایران به موجب تحریم‌های بین‌المللی بسیار کاهش یافته بود (تقریباً نصف)، عدم توانایی در بازپرداخت ده‌ها میلیون دلار اقساط وام‌های اخذ شده از بانک جهانی که پیش از آغاز به کار دولت یازدهم ۶ ماه به تعویق افتاده است،^{[۵][یادداشت ۱]} تورم در ایران شتاب فزآینده‌ای به خود گرفته بود، بسیاری از کارخانه‌ها ورشکست شده بودند و کارگران زیادی بیکار شده بودند، خطر حمله نظامی به ایران از جانب اسرائیل و ایالات متحده آمریکا وجود داشت، روابط با کشورهای همسایه و کشورهای عربی خاورمیانه متشنج شده بود که ناشی از سیاست‌های ناصحیح دولت دهم ایران بود.^[۶][۷] آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در آبان ۱۳۹۲ در اظهارنظری اعلام کرد مشکلات پیچیده‌ای توسط دولت دهم ایران بوجود آمده که حل کردن آنها توسط دولت یازدهم، کار سختی است و تاکنون دولتی در ایران بر سر کار نیامده که در ابتدای فعالیت خود با چنین مشکلاتی روبرو شده باشد. وی دولت دهم ایران را دولتی توصیف کرد که بجای مشکل‌زدایی، مسبب ایجاد مشکلات متعدد بوده است.^[۸] علی طیب‌نیا، میزان بدهی‌های دولت یازدهم را در حدود ۲۵۰ هزار میلیارد تومان برآورد کرد که عمده این بدهی، به پیمانکاران طرح‌های عمرانی تعلق دارد. بدین ترتیب، دولت یازدهم، بدهکارترین دولت از زمان پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ محسوب می‌شود که میراثی از دولت قبلی برای آن است.^[۹]

با همه این اوصاف، با انتخاب حسن روحانی از جانب مردم که برخلاف پیش‌بینی بسیاری از سیاستمداران ایران و جهان صورت گرفت،^[۱۰][۱۱]مخالفت مردم ایران با تداوم سیاست‌های دولت دهم آشکار شد.^{[نیازمند منبع]} با توجه به حلقه اطرافیان روحانی که افراد سرشناسی همچون علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی خودنمایی می‌کنند^[۱۲] و سابقه فعالیت‌های ریاست‌جمهوری هرکدام از ایشان، این امید در بین کارشناسان ایرانی و خارجی بوجود آمد که دوران جدیدی در زمینه مدیریت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در پیش روی قرار دارد.^[۱۳] روحانی در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود نیز نسبت به تغییرات کلان تصمیم‌گیری در دولت جدید نسبت به دولت قبلی نوید داده بود.^[۱۴][۱۵]

جمهوری اسلامی ایران
سیاست و حکومت ایران

اعضای دولت یازدهم

هیئت دولت

حسن روحانی در دوران انتقال دولت گفته بود: «از سوی تشکل‌ها، صاحبنظران و فرهیختگان و سایر دوستان و همچنین کارگروه‌هان اسامی برای تعیین هیئت دولت یازدهم به ما رسیده است که...